“Mooi. Jij gaat de nieuwe media doen. Kan ik de oude media blijven doen.” Dit zei een marketingcollega tegen me toen ik in 2009 bij het Theater Instituut kwam werken als manager van de nieuwe afdeling Informatie & Educatie. Een typische reactie, die neerkomt op ‘Doe jij het nieuwe, blijf ik het oude doen’. Want die nieuwe media ‘die kwamen er ook nog bij’.

De afgelopen weken vonden een aantal bijeenkomsten plaats in de podiumkunsten. Waaronder een bijeenkomst over publiekswerk bij Corrosia in Almere en Spot-live – het nieuwe congres podiumkunsten – in Leeuwarden.

Inclusiviteit?
Ik hoorde soortgelijke reacties. Medewerkers die zich in een gesprek over het bereiken van een meer divers publiek afvragen ‘hoe ze dit erbij moet doen, het werk is toch het hele aanbod tonen’. Collega’s in een theater die de publieksmedewerker laten weten dat het een mooi project was met vluchtelingen, ‘maar nu weer het normale werk moet gaan doen’.

Allemaal professionals die het werk met passie doen, maar moeite hebben om nieuwe ontwikkelingen te integreren in het werk. En daar ook weinig tijd voor en begeleiding bij krijgen.

Ze doen het niet
We zitten allemaal in onze eigen bubbel, liet Merlijn Twaalfhoven zien tijdens Spot-live. We denken vanuit onze eigen positie en privileges en zijn ons daarvan niet genoeg bewust, confronteerde Daria Bukvic. We moeten ruimte maken voor anderen. Een zucht uit de zaal. ‘Maar als ik dan iets probeer, dan komen ze niet’. Een organisatie aan het woord die wel inclusiever wil zijn, maar op een vacature nooit reacties krijgt van mensen met een biculturele achtergrond.

Het woord ‘Ze’ is gevallen. Ik moet denken aan mijn blog Ze doen het niet. Ze. Dat zijn de anderen. Hassan Mahamdallie maakte in Almere goed duidelijk dat het precies daar fout gaat; het denken in wij en zij. ‘Othering’ noemde hij dat. Daar zit de crux. Hoe overbruggen we die kloof?

Reflectie op jezelf
Het zorgt in de podiumkunsten voor ongemak. Hoe komen we hieruit? Mahamdallie raadt aan eerst goed naar jezelf te kijken. Praten over de ander, is praten over jezelf. En kom dan in actie, aldus Daria Bukvic, want goede bedoelingen zijn niet genoeg.

Hoe maak je het eigen? Wat past bij jouw organisatie en jouw omgeving?  Mijn advies is: ga terug naar de kern. Stel de vraag waarom je als organisatie bestaat. Voor wie wil je van waarde zijn?

Hoe maak je van zij wij?
Als je scherp hebt voor wie je van betekenis wilt zijn, handel daar vervolgens naar. Wil je van waarde zijn voor jouw stad en jouw wijk? Ga dan in gesprek met bewoners, buren en anderen. Leer hen kennen. En creëer op basis van wat je hebt geleerd nieuwe programmaonderdelen.

Of verbeter de (psychologische) toegankelijkheid, wanneer blijkt dat niet iedereen  zich welkom voelt in jouw theater. Zet andere manieren, mensen en kanalen in om ander publiek te bereiken. Ga actief op zoek naar nieuwe medewerkers en wacht niet de reacties op de advertentie in de krant af.

Mindset
Mijns inziens kan je alleen echt slagen als je een totaalbenadering hanteert. Een benadering die ervoor zorgt dat de antwoorden op de waaromvraag worden doorvertaald naar alle geledingen van de organisatie. Een integrale aanpak dus, die verder gaat dan het aanbrengen van enkele verbeteringen.

Daarbij is een andere houding nodig van alle medewerkers in de organisatie. Het woord mindset viel dan ook een aantal keren de afgelopen dagen. Want of het nu publiekswerk heet of context programmering. Of je nu de Engelse begrippen hanteert als community building, audience engagement of outreach. Of dat je het bekijkt vanuit het perspectief van inclusiviteit, participatie of de sociale impact van kunst en cultuur.

Samen wij
Hoe je het ook noemt, een andere manier van kijken en handelen is nodig, van ons allemaal. Open en empathisch naar anderen. Onszelf kritisch bevragend. Actief handelend en ondernemend.

De ander, dat ben jij. Het nieuwe werk, dat moeten we allemaal oppakken.

In actie komen?

in een 1 op 1 telefoongesprek verkennen we hoe we jouw organisatie kunnen helpen!