Wij zijn de experts. Als kunstenaar ben je opgeleid iets te creëren en het daarna te delen. Als professional bezit je over veel kennis en heb je geleerd hoe die toe te passen. Samenwerken is een groot deel van je werk, in een team of ander verband.
Logisch dat ik vaak de vraag krijg ‘Co-creatie,: wat moet dat brengen en hoe ziet dat er in mijn praktijk dan uit? En waarom is dat vragen en co-creëren zo belangrijk?

Invasie in het repetitielokaal
Inez Derksen, artistiek leider van Het Laagland, dacht er net zo over. Komen ze dan in mijn repetitielokaal? Moet ik mijn artistieke product aanpassen? Wanneer er niet genoeg bezoekers komen, is dat vooral toch een vraag voor de marketingmedewerkers?

Bij SIEN krijgen kunstenaars al jaren de opdracht om een co-creatie te ontwikkelen met docenten van basisscholen. De stichting, een samenwerkingsverband van Limburgse basisscholen, brengt scholen en kunstenaars samen en stimuleert de ontwikkeling van nieuwe cultuureducatieactiviteiten.

Verschillende verwachtingen
Hoewel er bij SIEN dus wel ervaring met co-creatie was, waren er verschillende verwachtingen en ideeën over het co-creëren. In de masterclasses co-creatie was dan ook de eerste vraag: wat verstaan we onder co-creatie?

‘Bij een gewone opdracht, ontwikkel ik een activiteit als antwoord op de vraag van een school. Het is meer één-richting. Ik combineer mijn ervaring met de situatie van de school en bedenk wat we gaan doen in de klas’, antwoordde een deelnemer. ‘Bij een echte co-creatie weet ik niet van te voren wat eruit komt. We ontwikkelen iets nieuws en de kennis van en de docent en van mij als kunstenaar zijn even belangrijk.’
‘Tenminste dat zou zo moeten zijn’, voegde hij eraan toe. ‘Maar hoe doe je dat in de praktijk? Vaak spreek ik de docent niet eens vooraf!’

Toolkit
Voor een overzicht van alle stappen in het co-creatieproces ontwikkelt CultuurOntwerp in co-creatie met SIEN daarom een toolkit voor de kunstenaars. Met tips en handige hulpmiddelen, zoals een checklist met vragen over de situatie in de school en tips voor het samen bedenken van oplossingen. Zodat de kunstenaar en docent samen afspreken en echt samen werken. Daarvoor is het elkaar ontmoeten nodig.

Experts
De ander ontmoeten. Je hoort het steeds meer, ook bij organisaties waar professionals en kunstenaars werken. Al moeten we er nog een beetje aan wennen.
‘Iedereen is expert van zijn eigen beleving’. Dat uitgangspunt is essentieel voor een co-creatie. Elke bezoeker, elke gebruiker, heeft zijn behoeften, vragen en ideeën.
Niet altijd bewust. De kunst is om die behoeften expliciet te krijgen. En van daaruit gezamenlijk oplossingen verkennen.

Inez kreeg alleen al door de interviews veel meer inzicht waarom families wel of niet naar een voorstelling komen. Maar ook belangrijk, ideeën begonnen te stromen en alle (artistieke) medewerkers voelden de behoefte de vraag samen op te lossen.

Wil jij meer weten over co-creatie?
Tijdens het Congres Podiumkunsten geeft CultuurOntwerp een workshop waarin je co-creatie aan den lijve kunt ondervinden. Ben je geïnteresseerd in de Toolkit co-creatie in de klas? Mail me!