‘We hebben dolfijnen nodig, naast de grote walvissen’. Het was Jan Post, toenmalig voorzitter van de VNT (Vereniging van Nederlandse Theatergezelschappen en -producenten), uit wiens mond ik de vergelijking het eerst hoorde. Het was de tijd van grote ontslagen in de culturele sector en het opheffen van instituties zoals het Theater Instituut Nederland.

Wendbaar

De walvissen, dat waren de grote organisaties. Dolfijnen, de wendbare zelfstandigen die naar gelang, alleen of met elkaar in scholen zwemmen. Dolfijnen, nieuwsgierige en intelligente dieren die heel goed weten wanneer ze elkaar nodig hebben. Het beeld sprak me aan.

Jan Post en ik leerden elkaar leren kennen in 2005. Ik was directeur van ZIP – Zaken in Podiumkunsten. ZIP – opgericht vanuit de VNT- ondersteunde projectorganisaties op het gebied van werkgeverschap en bedrijfsvoering. In korte tijd hadden tientallen producenten in de dans of het theater zich aan ZIP verbonden.

In de gesprekken met producenten ging het niet alleen over de lopende producties. Het ging ook over de plannen daarna en hoe die te realiseren. ‘Welk pad wil jij bewandelen?’, vroeg ik. ‘Wil je van projectsubsidies doorgroeien naar meerjarige subsidie? Of wil je naast de projecten op een andere manier inkomsten verwerven? Of is je doel zelfs om zonder subsidie te opereren?’

Ambitie en werkwijze

Dit werd de agenda voor de Maandag Avond Serie van ZIP. Avonden in een bomvol Rozentheater, waar podiumkunstenaars en gezelschappen hun ambitie en werkwijze deelden. Geleid door Jan Post, die zijn ervaringen bij Philips en het Rode Kruis eraan toevoegde.

Bij ZIP zwommen de producenten als in een school dolfijnen samen op. Omdat ze wisten dat je samen meer weet. En ook efficiënter werkt en zichtbaarder bent. Dat gold voor ZIP, en inmiddels voor vele netwerken waarin zelfstandigen werken.

Diversiteit

Zelf vind ik het prettig om met verschillende scholen dolfijnen mee te zwemmen en samen te werken. Samen weet je meer, leer je meer en het brengt je op onvermoede plaatsen. Ik kan nu zelfs trots zeggen dat ik met CultuurOntwerp ook mijn eigen ‘dolfijnenschool’ vorm geef. Een divers gezelschap met vele expertises, fascinaties en ervaringen, dat elkaar versterkt en uitdaagt. Ik nodig je graag uit om kennis te maken!