Ik weet niet bij welk stuk het was dat ik weer zo gegrepen werd door het spelen. Het was na mijn afstuderen en ik was druk als productieleider voor verschillende gezelschappen. Tussen het doen van de boodschappen op de fiets en het werken op kantoor, zat ik veel in de repetitieruimte.
Een vonk
De regisseur gaf een aanwijzing voor de scène die gerepeteerd werd. De acteurs begonnen. Niet veel stond vast: alleen de ontwikkeling van de scene was grofweg besproken. De spelers keken naar elkaar, reageerde op de tekst en handelingen van de ander. Ik zag een vonk in de ogen. De humor paraat om de situatie op te lossen. Maar zonder het drama van de scène te vergeten of de echtheid van de personages te verloochenen. Ik was erbij toen ze precies op elkaar reageerden in hun rol en toch in volle bewustzijn waren van de scène. Alles klopte.
Mooi exemplaar
Regisseur Peter de Baan, noemt het dat ‘Goede acteurs een helicopterview hebben en reageren in het moment.’ De Baan is ook regisseur van mijn favoriete TV programma De Vloer Op. Ik kwam laatst tot de vreugdevolle ontdekking dat je oude afleveringen van vele seizoenen terug kunt kijken. Zo ook het fragment Mooi exemplaar uit het seizoen 2013.
Een grappig maar vooral ook ontroerend fragment, met geweldig samenspel van Peter Blok en Margot Ros.
Het spelplezier van de repetitieruimte en De Vloer Op vind ik terug bij de werksessies van de ontwerptrajecten die CultuurOntwerp begeleidt. De ontwerpteams presenteren in deze sessies ideeën aan elkaar die zij ontwikkelden naar aanleiding van interviews met gebruikers: de mensen om wie het draait in het project, zoals de theaterbezoeker bijvoorbeeld of de basisschooldocent.
Samenspel
Dit presenteren van vaak nog prille ideeën voelt kwetsbaar en is best eng. Maar het levert vaak nieuwe inzichten op binnen het team (‘ik wist niet dat ze daarom niet komen”) en het begrip voor de gebruiker neemt toe (‘ik begrijp de onzekerheid van de docent bij muziekonderwijs’). De creativiteit gaat stromen, ideeën ontstaan en gepassioneerde discussies worden gevoerd.
Omdat het grote probleem dat je wilt oplossen concreet is. Omdat de mensen om wie het gaat, een gezicht hebben. Omdat hun levens even heel dicht bij zijn.
Het samenspel zorgt voor een goed einde, net als in de scène in de boekwinkel.