Als iets het afgelopen corona-jaar kenmerkt, is het de onzekerheid. Onzekerheid als het gaat om werk en inkomen en de toekomst van je organisatie. Beperkingen in wat je wel en niet mag doen, maken het nog diffuser. En het wordt écht lastig als de toekomst onhelder is en een stip op de horizon ontbreekt.
Dat doet wat met een mens. Zo hoorde ik zeggen: “Voor de crisis wist ik alles. Wat ik deed, waarom, etc. Nu heb ik het gevoel dat ik niets meer weet. Dat niets zeker is.”
Omgaan met onzekerheid
Het Niet Weten is de kern van deze tijd. Misschien ook wel de grootste schok. Hoe ga je daar mee om? Omarmen? Accepteren? Tegen knokken? Wachten? Negeren? Afwisselend het één of het ander?
Ben Wiegman van Cultuur+Ondernemen schreef er een artikel over: Omgaan met onzekerheid. Afwachten of doorzetten? Want of we nu zelfstandig zijn of in dienst, mede door het thuis en online werken, voelen we ons meer dan ooit op onszelf aangewezen. En moeten we onszelf hierin begeleiden.
Wat betekent het voor je organisatie? Voer je het gesprek hierover? Check je regelmatig hoe jullie, als collega’s en medewerkers, erbij zitten? Ook hier kan online werken een nadeel zijn. Het zogenaamde gesprek bij de koffieautomaat, het informele contact tussendoor, schiet er vaak bij in, nu we efficiënt overleggen via Zoom of Teams.
Stip op de horizon
Vervolgens is de vraag die boven ons hoofd hangt: waar werk je naar toe? In juni 2020 schreef ik over het nieuwe normaal dat we straks geheid anders gaan noemen, maar wel houvast geeft in deze tussentijd.
Wat mij betreft is het beeld dat de Raad voor Cultuur beschreef in haar brief van mei 2020 nog steeds relevant. Kort gezegd ziet de Raad het nieuwe normaal als een mengvorm. Sommige nieuwe activiteiten, manieren van communicatie of samenwerken die wat we door de omstandigheden hebben uitgevonden of versneld hebben doorgevoerd, zullen blijven. Naast de activiteiten die we straks weer met liefde op de bekende manier zullen oppakken.
Stimulans voor innovatie
Deze mengvorm als toekomstbeeld maakt wat mij betreft de noodzaak om te innoveren helder en stimuleert ook. Het heeft écht zin om uit te vinden en deze tijd daarvoor te gebruiken.
‘Innoveren is op een systematische manier omgaan met onzekerheid’ las ik in een interview met Roland van der Vorst, Head of Innovation bij de Rabobank. Je weet niet wat het proces je gaat brengen, maar je kunt wel slim en stapsgewijs aan de slag. Mogelijkheden verkennen en onderzoekend leren.
Ook dat vraagt wat van mens en organisatie. Het is ook een kans voor ontwikkeling.