Actie

Ik was in verwarring. De woorden van Chokri Ben Chikha tijdens de Staat van het Theater waren aangekomen. De daad waar hij mee eindigde ook. Chikha overgoot zichzelf met een vloeistof en vroeg het publiek om een vuurtje. Het meest indrukwekkend waren misschien nog wel de minuten erna. De onrust en het ingrijpen vanuit de zaal, door levende theaterlegende Jan Joris Lamers.

Verbeelding
Om me heen hoorde ik de relativering, want we zaten tenslotte in het theater. Andere aanwezigen waren behoorlijk in shock, hoorde ik achteraf. Deze staat riep duidelijk emoties op, bracht verwarring en veroorzaakte een gesprek. Het deed precies wat Chokri ons als ‘theatervrienden’ toe opriep: ‘Met onze artistieke waarheid kunnen we ontmaskeren, verwarren en verbeelden.’

Hij was de Staat begonnen met de vraag ‘Wat gaan we doen?’. Er is al zoveel gezegd de afgelopen jaren, ook tijdens voorgaande edities van de Staat van het Theater. Maar wat gaan we doen?

Impact
Hoe graag willen we echt in het hart van de samenleving staan? Wat voor een impact willen we hebben? Chokri erkende dat er al veel meer gebeurt dan vroeger om de maatschappij te betrekken bij het theater en dat er hard wordt gewerkt met zeer weinig geld. ‘Maar voelt de wereld zich nu meer betrokken bij theater?’ confronteerde hij.

Zijn antwoord was duidelijk ‘Nee’. Voor Chokri reden om in actie te komen. In zijn visie moeten we letterlijk naar buiten; het theater uit, de publieke ruimte in. Iets op gang brengen in het maatschappelijk debat. Geïnspireerd door de start van de Praagse en Arabische lente kwam hij zo tot de suggestieve actie om zichzelf op het toneel in brand te steken.

Tijd voor actie
Het woord actie viel deze weken al eerder. Mariette Hamer riep er toe op in het Paradiso debat waar het gesprek met politici en aanwezigen ging over de Fair Practice Code. De minister van OCW had daarvoor de sector al opgeroepen mee te bewegen of het nu gaat om nieuwe ontwikkelingen, genres of publiek en diversiteit.

In datzelfde debat riep theatermaker Naomi Velissariou op tot actie als het gaat om diversiteit. Dit sloot mooi aan bij de in het NRC gepubliceerde brief van de overheidsfondsen, die ook schreven dat praten over inclusiviteit niet genoeg is. Het Theaterfestival toonde tegelijkertijd veel maatschappelijk betrokken voorstellingen, en het septembernummer van de Theatermaker tenslotte is helemaal gewijd aan moraliteit in de kunsten.

Het is duidelijk: dit wordt niet zomaar een seizoen. Het geduld is op. We moeten in actie komen.

Eigen strategie
Toch is daarmee de stap naar wat je zelf kan doen, niet meteen gemaakt. Praten jullie in de organisatie al over de impact die je hebt? Wie je meer zou willen bereiken? Hoe je diversiteit in de organisatie gaat verbeteren?

‘De komende jaren vergen een heldere visie op de betekenis van jouw instelling en een krachtige strategie die je daar brengt’. Dit citaat komt uit de Routeplanner, het e-book dat ik schreef naar aanleiding van mijn vorige blog.  Met daarin 10 concrete stappen die je helpen om in actie te komen en de strategie voor de komende jaren te bepalen voor jouw organisatie. Ik wens je een actief seizoen!