Hoe open zijn we? Durven we fouten te maken? Mogen ideeën mislukken? Kunnen we daar een gesprek over voeren? Toen we ZIP Zaken in Podiumkunsten moesten opheffen eind 2007 voelde dat persoonlijk als falen en vond ik het best lastig om daarover te praten.

Bèta
‘Succes en falen zijn niet elkaars tegenpolen, ze zijn juist een twee-eenheid: het één kan niet zonder het ander.’ In ‘Nooit Af’ zetten Martijn Aslander en Erwin Witteveen glashelder uiteen wat er systematisch verandert in de maatschappij. En dat de veranderingen bovendien zo snel gaan, dat er geen tijd is om oplossingen te vervolmaken; alles is permanent in bèta.

Dit gegeven vraagt om een andere aanpak. Geen tijd meer om een idee voor een product, activiteit of dienst rustig door te produceren voordat je ermee naar buiten gaat. Nee, het is een kwestie van klooien: iets uitproberen zonder precies te weten wat de uitkomst wordt. Daarbij is het maken van fouten cruciaal, daar leer je immers van.

Leiderschap
Welke eisen stelt dit aan de cultuur in de organisatie, aan leiderschap? In magazine #2 vertelt een aantal managers hoe zij vernieuwing creëren in cultuur en onderwijs en wat de rol van fouten maken is. Zo zegt Cobie de Vos, directeur van het Huis in Utrecht bijvoorbeeld:

‘Ik ben enorm trots op het team van mensen dat wij aan ons hebben kunnen verbinden. Een groep medewerkers waarmee we echt grote stappen vooruit (kunnen) zetten. Die durven, initiatieven nemen en ook soms durven falen. Ik denk dat je zo’n groep mensen om je heen nodig hebt om te kunnen groeien en te kunnen worden wat we nu zijn.’

Als leider kan ik vertrouwen geven’, zegt Jet de Ranitz, voorzitter van college van bestuur van Inholland, de hogeschool die uit een diep dal komt. ‘Ik kan de nadruk leggen op wat er te leren valt, in plaats van boos te worden als iets tegenvalt. Veiligheid en steun organiseren, zodat we eerlijk kunnen zijn over wat nog beter kan. Complimenten geven over wat al gelukt is. Maar vooral besef ik me steeds weer dat ik dit niet alleen doe. Het is werk van heel veel mensen. Elke dag weer. Het is nooit af’

Gelukkig is er steeds meer openheid voor falen en groeit het besef dat je hier juist van kan leren. Lot Vekemans moedigde in de Staat van het Theater de Arena van alle werkenden in het theater aan om moedig te zijn en fouten te durven maken.

Wees trots
In Zweden is een rondreizende tentoonstelling samengesteld met de fijne titel Museum of Failure. Centraal in de tentoonstelling staan innovatieve producten en diensten vanuit de hele wereld, die mislukt zijn.

Anderen gaan nog een stap verder en breken een lans om het falen te vieren. Zoals tijdens ‘Fuck up Nights’, die wereldwijd worden georganiseerd. Hier delen mensen op een podium openhartig hun professionele mislukkingen en wat zij ervan leerden. ‘Bevrijdend, taboe doorbrekend en leerzaam’ waren enkele reacties van deelnemers.

Inspireren
Dat kan ik me goed voorstellen. Fouten maken en het toegeven, het blijft moeilijk. Maar in een open en losse sfeer met humor wordt het wel makkelijker en het leren een stuk leuker. Interessant om te bedenken hoe we dat in ons werk kunnen realiseren!

Wil jij verder lezen hoe falen leidt tot vernieuwing? Vraag nu magazine #2 Kansen voor innovatie aan!